Çocuklarda Davranış Bozuklukları: Belirtiler ve Destek Yolları

   Çocukların gelişim sürecinde zaman zaman karşılaşılan zorlayıcı davranışlar olabilir. Ancak bu davranışlar süreklilik kazandığında, çocuğun sosyal ilişkilerini, okul başarısını ve aile içi uyumu olumsuz etkilediğinde davranış bozukluğu tanımından söz edebiliriz.

Bir psikolog olarak şunu belirtmeliyim ki; her sorunlu davranış, "davranış bozukluğu" anlamına gelmez. Çocuğun yaşına, gelişim basamağına ve içinde bulunduğu koşullara göre değerlendirme yapmak gerekir.

Davranış Bozukluğu Nedir?

Davranış bozukluğu, çocuğun sosyal kurallara, başkalarının haklarına veya yaşına uygun normlara sürekli olarak uymakta zorlandığı durumları tanımlar. Bu durum genellikle karşıt olma – karşı gelme bozukluğu (KOKGB) veya davranım bozukluğu gibi klinik tanılarla ilişkilidir.

En Sık Görülen Belirtiler

• Sürekli Kurallara Karşı Gelme
  Evde veya okulda belirlenen kuralları bilinçli olarak reddetme.
• Aşırı Öfke Patlamaları
  Sık ve yoğun öfke nöbetleri, saldırgan tutumlar.
• Kasıtlı Olarak Zarar Verme
  Eşyaları kırma, hayvanlara veya insanlara zarar verme eğilimi.
• Sık Yalan Söyleme veya Hile Yapma
  Sorumluluktan kaçmak için sürekli yalan başvurusu.
• Empati Eksikliği
  Başkasının duygularını anlamakta ve önemsemekte güçlük çekme.

Olası Nedenler

• Aile İçi İletişim Sorunları
  İlgisizlik, aşırı otoriterlik veya tutarsız disiplin.
• Travmatik Yaşantılar
  Boşanma, kayıp, şiddet veya ihmal gibi deneyimler.
• Okul Ortamı
  Zorbalık, akademik başarısızlık, öğretmen-öğrenci çatışmaları.
• Biyolojik ve Genetik Faktörler
  Beyin gelişimi, nörolojik sorunlar veya ailesel yatkınlık.

DESTEK YOLLARI

1. Erken Müdahale

Davranış sorunları ne kadar erken fark edilir ve destek verilirse, çözüm süreci o kadar hızlı olur.

2. Pozitif Disiplin Teknikleri

Cezalandırmak yerine, olumlu davranışları ödüllendirmek ve olumsuz davranışlarda tutarlı sınırlar koymak.

3. Empatiyi Geliştirme

Duygular üzerine konuşmak, hikâye kitapları veya oyunlarla farklı bakış açılarını tanıtmak.

4. Aile Danışmanlığı

Anne-baba tutumlarını düzenlemek, iletişimi güçlendirmek.

5. Okul ile İş Birliği

Öğretmen, rehber öğretmen ve aile arasında düzenli iletişim kurmak.

Davranış bozuklukları, "çocuğum problemli" demek değildir; aksine bu, çocuğun içinde bulunduğu duygusal ya da sosyal bir sıkışmışlığın işaretidir. Doğru yaklaşım, sabır ve profesyonel destek ile çocuk sağlıklı bir şekilde gelişimini sürdürebilir. Çocuğunuzda davranış sorunları gözlemliyorsanız ve bu durum günlük yaşamı olumsuz etkiliyorsa, profesyonel destek almak çok önemlidir. Kule Psikoloji olarak, çocuklarınızın duygusal ve sosyal gelişimini desteklemek, davranış problemlerini yönetmek için yanınızdayız.